İçeriğe atla

Ágnes Heller

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Ágnes Heller
Doğumu12 Mayıs 1929
Budapeşte
Ölümü19 Temmuz 2019 (90 yaşında)
Balatonalmádi, Macaristan
BölgesiBatı felsefesi
İlgi alanlarıPolitika teorisi
Etkilendikleri

Ágnes Heller (12 Mayıs 1929, Budapeşte- 19 Temmuz 2019; Balatonalmádi, Macaristan), Macar filozof. İlk önce Marksist bir filozof olarak ün saldı ama kariyerinin ilerleyen yıllarında Liberal ve sosyal demokrat olarak kabul edildi. Politikal ve sosyal düşüncelerinin dışında Etik, Varoluşçuluk ve Hegelcilik konularına da yoğunlaştı.

İlk yılları ve Politikal Gelişimi

[değiştir | kaynağı değiştir]

Ágnes Heller orta sınıf bir yahudi ailede büyüdü. Babası Pal Heller hiçbir zaman uzun süreli bir işte tutunamadı. II. Dünya Savaşı sırasında, hukuk eğitimi ve Alman dili üzerine bilgisi nedeniyle Nazi Almanyası'ndan göç etmek isteyen insanlara yardım ettiği bilinir. 1944'te Agnes'in babası diğer 450.000 Macar Yahudisi ile birlikte Auschwitz-Birkenau toplama kampına götürülmüştür. Pal Heller burada ölmüştür. Agnes ve annesi şansın ve pratik zekanın etkisiyle bir şekilde sürgün edilmemeyi başarmışlardır.

1947 yılında Agnes, Budapeşte Üniversitesi'nde fizik ve kimya dersleri görmeye başladı. Ama erkek arkadaşının onu yönlendirmesiyle felsefeye ilgi duydu ve bunun üzerine erkek arkadaşıyla ilk defa Georg Lukács'ın felsefe derslerine girdi. Daha sonra aynı yıl bir Macaristan Komünist Partisi'ne katıldı.[1] Bu süreçte Marksist felsefe üzerindeki fikirlerini geliştirdi.

Çalışmaları

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • The Marxist Theory of Revolution and the Revolution in Everyday Life (TELOS Fall 1970)
  • On the New Adventures of the Dialectic (TELOS Spring 1977)
  • Forms of Equality (TELOS Sumer 1977)
  • Comedy and Rationality (TELOS Fall 1980)
  • The Antinomies of Peace (TELOS Fall 1982)
  • From Red to Green (TELOS Spring 1984)
  • Lukacs and the Holy Family (TELOS Winter 1984-5)
  • A mai történelmi regény, (The Historical Novel Today, in Hungarian) Budapest, Múlt és Jövő Kiadó, 2011.
  • The insolubility of the "jewish question", or Why was I born hebrew, and why not negro? Budapest, Múlt és Jövő Kiadó, 2004.
  • Beyond Justice, Oxford, Boston, Basil Blackwell, 1988
  • Can Modernity Survive?, Cambridge, Berkeley, Los Angeles: Polity Press and University of California Press, 1990
  • Dictatorship Over Needs (F. Fehér ve G. Markus ile). Oxford: Basil Blackwell, 1983
  • Doomsday or Deterrence (F. Fehér ile). White Plains: M.E. Sharpe, 1986
  • Eastern Left – Western Left (Freedom, Totalitarianism, Democracy) (F. Fehér ile). Cambridge, New York: Polity Press, Humanities Press, 1987
  • An Ethics of Personality, Cambridge: Basil Blackwell, 1996
  • From Yalta to Glasnost (The Dismantling of Stalin's Empire) (F. Fehér ile). Oxford, Boston: 1990
  • General Ethics, Oxford, Boston: Basil Blackwell, 1989
  • The Grandeur and Twilight of Radical Universalism (F. Fehér ile). New Brunswick: Transaction, 1990
  • The Humanisation of Socialism (A. Hegedus et alii ile), (collected papers trans. from Hungarian). London: Allison and Busby, 1976
  • Hungary, 1956 Revisited: The Message of a Revolution A Quarter of a Century After (F. Fehér ile). London, Boston, Sydney: George Allen and Unwin, 1983
  • Immortal Comedy: The Comic Phenomenon in Art, Literature, and Life, Rowman and Littlefield Publishers Inc, November 2005.
  • Individuum and Praxis (Positionen der Budapester Schule), (collected essays trans. from Hungarian, with G. Lukács et al.). Frankfurt: Suhrkamp Verlag, 1975
  • On Instincts (English trans. of Hungarian original). Assen: Van Gorcum, 1979
  • Lukács Revalued, editor. Oxford: Basil Blackwell, 1983. (Paperback, 1984)
  • A Philosophy of Morals, Oxford, Boston: Basil Blackwell, 1990.
  • The Postmodern Political Condition (F. Fehér ile), Cambridge, New York: Polity Press Columbia University Press, 1989
  • The Power of Shame (A Rationalist Perspective), London: Routledge and Kegan Paul, 1985
  • Reconstructing Aesthetics, editor with F. Fehér. Oxford: Basil Blackwell, 1986
  • Renaissance Man (English trans. of Hungarian original). London, Boston, Henley: Routledge and Kegan Paul, 1978.
  • A Theory of Modernity, Blackwell Publishers, Cambridge MA, 1999
  • A Theory of Need in Marx, London: Allison and Busby, 1976.
  • The Time is Out of Joint: Shakespeare as Philosopher of History, Blackwell Publishers, Cambridge MA, 2000
  • Towards a Marxist Theory of Value, Carbondale: University of Southern Illinois, Telos Books, 1972.
  • R.J. Crampton Eastern Europe in the Twentieth Century-And Beyond. Second Edition. London: Routledge, 1994.
  • Ferenc Fehér and Agnes Heller (1983) Hungary 1956 Revisited: The Message of a revolution- a Quarter of a Century After, London, UK: George Allen and Unwin Publishers Ltd
  • John Grumley (2005) Ágnes Heller: A Moralist in the Vortex of History, London, UK: Pluto Press
  • Curriculum vitae of Ágnes Heller [1]
  • Agnes Heller (2000) The Frankfurt School, 2 December 2005 [2]
  • Csaba Polony Interview with Ágnes Heller [3]
  • Simon Tormey (2001) Ágnes Heller: Socialism, Autonomy and the Postmodern, Manchester, UK: Manchester University Press
  • Fu Qilin, "Budapest School Aesthetics: An Interview with Agnes Heller", Thesis Eleven,2008,V0l.1.num.94.
  • Agnes Heller, "Preface to A Study of Agnes Heller's thoughts about Aesthetic Modernity by Fu Qilin", Compatarative Literature, 2006,vol.8, num.1

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ 'We lived in community, we felt we belonged together. We needed neither money nor the rich ... I didn't like the rich, today I am ashamed of it. I abominated the black market dealers, the dollar speculators, the men of rapacity and greed. No problem! I'd stay loyal for ever to the poor. So, crazy chick that I was, I joined the Communist party to be with the poor'. Cited Eric Hobsbawm, Interesting Times,,2002 p.137